Gedachten en ideeën voor een betere planeet voor iedereen

Ons huis

Om ons huis, een tussenwoning van 98 m2, te verduurzamen kregen we alleen al twee totaal verschillende rekeningen toen we onze ramen (voor de helft van het huis is enkel glas, de andere helft dubbel glas uit de jaren '80) wilde voorzien van HR++ glas. De eerste rekening was 30.000 euro en de tweede, een half jaar later, 22.000 euro. Een super groot verschil en ik vond het een heel erg hoog bedrag. Dit geld konden wij lenen via het warmtefonds, toen we dit toen gingen informeren was het met rente en nu inmiddels rentevrij, vanwege ons lage inkomen.

Ik vond het bedrag nog steeds erg hoog en ook weer vrij stressvol om dingen aan het huis te laten doen. Toen heb ik andere opties bekeken. Folie om op het raam te plakken. Gordijnen, voor de buitendeur, de ramen en de tuindeur. Vooral het gordijn bij de buitendeur was verrassend effectief. Dit hadden we veel eerder moeten doen. We hebben folie geplakt achter de radiatoren in de woonkamer en de hal.

Onze thermostaat stond altijd op 20 graden en met het ouder worden van de kinderen (inmiddels hadden we geen baby's meer) en in verband met het hoger worden van de gasprijzen, op 19 graden. Lager dan dat werd voor ons te koud en niet fijn in de winter. We stoken alleen in onze woonkamer, de hal, de badkamer en de zolderkamer van onze oudste. Onze middelste verdieping daar staan de kachels uit en dat bevalt prima.

Daarnaast hebben wij geen droger, koffiezetapparaat en gebruiken we geen strijkbout. We maken gebruik van dekens op onze bank wanneer we daar zitten. We koken op gas en we maken gebruik van een vaatwasser elke dag voor onze vaat. Ik gebruik de waterkoker op een zuinige manier. Ik vul de waterkoker tot ik genoeg heb voor een halve liter thee en dat drink ik daarna ook. We maken ook gebruik van onze combimagnetron om broodjes, pizza's en leuke baksels in op te warmen en te bakken.

Ik draai met ons gezin van 5 leden twee wasjes per week met de wasmachine, en soms drie als ik het beddengoed erbij doe of er is iemand ziek geweest of de kinderen waren druk met buitenspelen... Als ik alles gewassen heb hang ik alles op één wasrek wat groot genoeg is met de hoeveelheid was wat uit de machine komt. We doen de lichten aan als het nodig is en ook weer uit als ze niet nodig zijn. Daarnaast hebben we wel tablets, een laptop en een tv en pc met dubbele monitors (mijn man is een gamer). Maar niet alles staat tegelijk aan.

We zijn gaan informeren naar zonnepanelen en ons verbruik bleek zo laag te zijn dat we het geld eigenlijk nooit terug zullen verdienen. En een warmwaterpomp vonden we ook erg prijzig en het neemt ruimte in om te plaatsen. Door onze lage inkomen kwamen we in aanmerking voor het noodfonds wat werd opgezet, maar omdat we zo weinig verbruikten kregen we niks. Ik vond het een beetje gek dat als je zuinig leeft dit weer niet wordt beloond. Geef dan iedereen een vast bedrag ondanks iemands verbruik. Dit leek me een stuk eerlijker. 

Toen de gasprijzen stegen schrok ik van de gemiddelde bedragen van gezinnen om me heen. Sommige waren zelfs met minder mensen dan wij en hadden wel HR++ glas of zelf ook zonnepanelen. En dat gemiddelde bedrag kwam vaak uit op 450 euro per maand (!). Wij zitten op 150 euro, dit vond ik zelf erg hoog, want voor de crisis zaten we bij de 60 euro per maand, 80 in de winter en herfst en 40 in de zomer en lente. Zelf dacht dan altijd dat dit kwam, omdat mensen om ons heen meer geld hadden dan wij. Dan hoef je niet zo na te denken over de uitgaven. Mijn schoonvader was zelfs 1800 (!) per maand kwijt. Nou dat vond ik echt schokkend toen ik dat hoorde, maar ja een jacuzzi in de tuin en een zwembad opwarmen kost blijkbaar wel wat...

Mijn zwager koos ervoor om zonnepanelen te nemen. Zelf had ik de naïeve gedachte dat dit was vanwege duurzaamheid, maar niets is minder waar het draait gewoon om de eigen portemonnee. Bij ons is het 50/50 we letten erop dat we niet verspillen vanwege het milieu en tegelijk is onze levensstijl nodig vanwege ons lage inkomen. Dus ik moet toegeven bij ons gaat de kachel niet uit in de winter en ga ik niet over op een dikke warme trui ofzo, wij genieten ook gewoon van de luxe mogelijkheden die we heden ten dage hebben en waar mensen pas vanaf de 20ste eeuw gebruik van mogen maken. 

Maar onze levensstijl is historisch gezien te vergelijken met mensen in de jaren '60 of '70 en dit zou mooi zijn als iedereen dit zou gaan doen. Dan is het over het algemeen veel duurzamer dan wat we nu met zijn allen aan het doen zijn. En dan is een noodfonds ook niet nodig, dan is het win-win, beter voor het milieu en beter voor de portemonnee. Gewoon een stapje terug doen...

Online shoppen

Online winkelen is vanaf 2015 toegenomen met 90%. In 2023 werden er 623.000 pakketten online verstuurd en 76.000 pakketten weer teruggestuurd. Van kleding wordt 40% weer teruggestuurd en hiervan wordt 1/3 vernietigd. Elektronica wordt met 15% teruggestuurd. Door het bestellen van producten online en het ook weer terugsturen ontstaat er veel schade voor het milieu en het klimaat. 

De schade ontstaat door de co2 uitstoot door de groeiende productie en transport. Rondrijdende bestelauto's (elke dag komt er een busje aan bij ons in de straat en wij wonen in een straat met 4(!) huizen), maar ook het transport via de schepen, vrachtwagens en vliegtuigen. Ook het vernietigen van de producten die teruggestuurd worden zorgen voor veel schade. Sommige mensen vinden het concept van gratis terugsturen heel verleidelijk om meer te kopen. Soms worden producten geconsumeerd en vooralsnog terug gestuurd alsof het nog 'nieuw' is.

Online winkelen is moeilijk te stoppen. Consumenten worden aangespoord om te kopen. Er is sprake van gratis verzending wat mensen psychisch gerustgesteld, omdat ze niet meer hoeven te betalen dan het bedrag van het product wat aangeschaft wordt. Het gratis terugsturen is vooral heel prettig en moet ook geen geld kosten anders dan kopen mensen het product online ergens waar dit wel mogelijk is. 

Een website is ook dusdanig ingericht dat we worden verleid om meer te gaan kopen. Met aanbiedingen op de site, door bepaald kleurgebruik, taalgebruik en allerlei andere psychologische methoden om maar meer te kopen en te bestellen. De spullen die we bestellen leggen gemiddeld 21.000 kilometer af voor dat het  bij de consument aankomt. En veel van de gekochte spullen (50%) eindigen op de vuilnisbelt. Bijvoorbeeld kleding naar Ghana of Elektronica naar Bangladesh of Indonesië. 

De teruggestuurde producten kost fysieke winkels geld om weer weg te doen, door middel van een afprijzing of verschepen naar andere landen. Vooral het gratis terugsturen blijkt iets te zijn wat er voor kan zorgen dat mensen niet meer teveel bestellen, omdat ze dan per product of per bestelling extra moeten betalen.

Voor mij persoonlijk is het ook het gemak. Ik hoef de deur niet uit naar een fysieke winkel, wat altijd verder weg ligt. Online kan ik producten vergelijken met elkaar om te kijken waar ik het goedkoopst uit ben. En het wordt naar mij gebracht, ik hoef mijn product niet te halen. Tegenwoordig kijk ik meer op marktplaats als ik iets nodig heb en als ik iets niet meer kan gebruiken in huis dan probeer het toch te maken of iets te verzinnen om het toch te houden.

Bij ons in de buurt is het vaak schrikken de papierhopen die oplopen als de papierbakken vol zitten, van alle pakjes van spullen die mensen hebben aangeschaft. En als mensen dingen buiten zetten voor de vuildienst om op te halen, dan verbaasd het me vaak dat alleen al in onze wijk ongeveer 30% nog te gebruiken is. Laten we wat meer langer doen met onze producten in plaats van klakkeloos terugsturen. Zet dingen op marktplaats, vraag om je heen of er mensen zijn die iets kunnen gebruiken of wordt lid van een kledingloop en laat de kleding nog een paar rondes meegaan. Het kost uiteindelijk geld als je dingen niet vandaag terugstuurt, maar het kost de planeet voor morgen van de toekomstige generaties. Sta daar even bij stil als je of nog eens iets besteld, terugstuurt of weggooit.